diyabetes mellitüs ne demek?

Diyabetes Mellitus (Şeker Hastalığı) Hakkında Bilgi

Diyabetes mellitus, yaygın olarak şeker hastalığı olarak bilinen, vücudun kan şekeri seviyesini düzenleme yeteneğinin bozulduğu kronik bir metabolizma hastalığıdır. Bu durum, insülin hormonunun yetersiz üretimi veya vücudun insüline karşı direnç geliştirmesi sonucu ortaya çıkar. İnsülin, glukozun (şeker) hücrelere girerek enerji olarak kullanılmasını sağlayan bir hormondur.

Temel Mekanizmalar:

• İnsülin Eksikliği: Pankreas yeterli miktarda insülin üretmez.
• İnsülin Direnci: Vücut hücreleri insüline normal şekilde yanıt vermez.

Diyabetin Türleri:

• Tip 1 Diyabet: Genellikle çocukluk veya genç erişkinlik döneminde başlar. Bağışıklık sistemi, insülin üreten pankreas hücrelerine saldırır ve yok eder. Bu durum, insülin eksikliğine yol açar. Tedavisi insülin%20enjeksiyonları ile sağlanır.
• Tip 2 Diyabet: Genellikle yetişkinlerde görülür, ancak obezite oranlarının artmasıyla birlikte çocuklarda ve gençlerde de yaygınlaşmaktadır. İnsülin direnci ve/veya yetersiz insülin üretimi ile karakterizedir. Yaşam tarzı değişiklikleri, oral ilaçlar ve/veya insülin tedavisi gerekebilir.
• Gestasyonel Diyabet (Hamilelik Diyabeti): Hamilelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle doğumdan sonra kaybolan bir diyabet türüdür. Anne ve bebek sağlığı için dikkatle yönetilmesi gerekir.
• Diğer Diyabet Türleri: Nadir görülen genetik sendromlar, ilaçlar veya diğer tıbbi durumlar sonucu ortaya çıkabilir.

Belirtiler:

Diyabetin belirtileri türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:

• Aşırı susama (polidipsi)
• Sık idrara çıkma (poliüri)
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Aşırı açlık (polifaji)
• Bulanık görme
• Yorgunluk
• Yavaş iyileşen yaralar
• Sık enfeksiyonlar
• Ciltte koyulaşma (akantozis nigrikans)

Komplikasyonlar:

Kontrolsüz diyabet, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunları içerir:

• Kardiyovasküler%20hastalıklar (kalp krizi, inme)
• Nöropati (sinir hasarı)
• Nefropati (böbrek hasarı)
• Retinopati (göz hasarı)
• Ayak sorunları (ülserler, enfeksiyonlar, amputasyon)
• Cilt sorunları
• İşitme kaybı
• Alzheimer hastalığı

Tanı:

Diyabet tanısı, kan şekeri düzeylerinin ölçülmesiyle konulur. Yaygın testler şunlardır:

• Açlık kan şekeri testi
• Tokluk kan şekeri testi
• Oral glukoz tolerans testi (OGTT)
• Hemoglobin A1c (HbA1c) testi

Tedavi:

Diyabetin tedavisi, kan şekeri düzeylerini normal aralıkta tutmayı ve komplikasyonları önlemeyi amaçlar. Tedavi planı genellikle şunları içerir:

• Yaşam tarzı değişiklikleri (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, kilo kontrolü)
• Oral antidiyabetik ilaçlar
• İnsülin%20tedavisi
• Kan şekeri takibi
• Düzenli tıbbi kontroller

Önleme:

Tip 2 diyabet, yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebilir veya geciktirilebilir. Sağlıklı kiloyu korumak, düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı beslenmek önemlidir. Genetik yatkınlığı olan kişilerin risklerini azaltmak için özellikle dikkatli olmaları önerilir.